یادداشت مدیرعامل بانک صادرات ایران درباره گذار به بانکداری هوشمند

محسن سیفی، مدیرعامل بانک صادرات ایران در یادداشتی در روزنامه ایران به تشریح الزامات گذار از بانکداری سنتی به هوشمند پرداخته و توسعه زیرساخت‌های اجتماعی، فرهنگی، امنیتی، فراهم کردن ابزارها، ایجاد فضای مناسب و درک درست شرایط برای تهیه قوانین لازم را از جمله انتظارات شبکه بانکی از حکمران پولی برشمرده است. در این یادداشت می‌خوانیم:

برای بانکداری هوشمند باید هوشمند باشیم

آینده‌پژوهی و بررسی سیر تحولات فناوری اطلاعات در عرصه بانکداری و ابزارهای متنوع صنعت پرداخت امروزه با وجود سرعت سرسام‌آور برنامه‌نویسی و خلق نرم‌افزارهای مختلف و علاقه‌مندان جوان و پویا از یک سو و خلق نیازهای گوناگون بشر بر بستر اینترنت و تلفن‌های هوشمند، اگر غیرممکن نباشد، کاری دشوار است و صدالبته که آرزوهای محال بشر که روزی افسانه بود، از صفحه حساس یار جدانشدنی انسان امروز، قابل مشاهده، لمس و قابل ارسال و ارزش‌گذاری و حتی قابل فروش است.

تحقق بانکداری هوشمند و گذار از بانکداری سنتی و دیجیتال و آنچه در همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت به عنوان نقشه راه این هدف مهم و ناگزیر، مورد وثوق قرار گرفته است، خود نیازمند ملزوماتی است که در صورت بی توجهی قانو‌ن‌گذار و بانک مرکزی به عنوان نهادناظر، ممکن است در سطوح اولیه خود باقی بماند و عمق کافی در متحول کردن مناسبات پولی و مالی مردم نیابد.

در بیان برخی انتظارات از بانک مرکزی به عنوان حکمران پولی باید این واقعیت را در نظر داشت که در عصر شتاب تاریخ و عصر دانایی زندگی می‌کنیم و در مقطعی زندگی می‌کنیم که با تحولات تاریخی بزرگی در دنیا مواجه هستیم. بانکداری ما نیز در این عصر از بقیه این تحولات جدا نیست و‌ وقتی بانکداری مدرن با زیرساخت‌های قدرتمند و امن دنیا را با شعب شلوغ، پرترافیک و قدیمی خودمان مقایسه می‌کنیم، احساس چندان خوشایندی برجای نمی‌گذارد.

واقعیت این است باید بپذیریم که بخش عمده‌ای از مدرن‌سازی و هوشمند‌سازی شبکه بانکی که عنوان این همایش سالانه هم است، با خود نظام بانکی مربوط نیست بلکه در ساختار بانکداری ایران نیازمند ابزار و فضای مناسب برای هوشمندسازی هستیم که بخشی از این موارد به نهاد ناظر و حکمران پولی کشور مربوط می‌شود. گام مؤثر در این مسیر به فراهم کردن اقدامات و توسعه زیرساخت‌های اجتماعی و فرهنگی، امنیتی و سایر موارد نیاز دارد.

امروز حتی اگر از بهترین پلتفرم‌های دنیا هم استفاده کنیم و بهترین شرکت‌های دنیا را نیز برای تهیه پلتفرم و نئوبانک به خدمت بگیریم، بانکداری ما مدرن نمی‌شود، برای هوشمند شدن و مدرن بودن بانکداری در کشور به لوازم دیگری نیز نیاز داریم. باید بپذیریم که این روند، مقدمات، الزامات و زیرساخت‌هایی نیاز دارد.

به طور مثال وقتی اینترنت پرسرعت و ارزان و در دسترس نداشته باشیم، نمی‌توان بانکداری هوشمند را به طور گسترده در ایران پیاده‌سازی کرد و این مشکل بر عهده بانک‌ها نیست اما بانک مرکزی می‌تواند این موضوع را پیگیری کند.

هوشمندسازی بانکداری به ویژه برای نقاط محروم و دورافتاده کشور، نیازمند اینترنت ارزان، پرسرعت و با دسترسی آسان است ضمن اینکه برای استفاده از ظرفیت بانکداری دیجیتال و بانکداری هوشمند، مردم و فعالان شبکه بانکی باید درک مناسبی از بانکداری دیجیتال، بانکداری الکترونیک، نئوبانک داشته باشند‌.

وقتی این پیش نیازها به درستی به مردم، قانون‌گذار و حکمران معرفی نشود، استفاده درستی از آن صورت نمی‌گیرد. حتی اگر قانون‌گذار هم درک درستی از ابزار دیجیتال نداشته باشد، قانون مناسبی برای آن تهیه نخواهد کرد و هرچه قدر در این مسیر پیش برویم، اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد.

قانون مناسب و جامع می‌تواند به حل بسیاری از مشکلات این حوزه کمک کند و بانک مرکزی می‌تواند در این زمینه کمک ویژه‌ای داشته باشد.

فرهنگ‌سازی در توسعه بانکداری دیجیتال و هوشمند تأثیری غیرقابل انکار دارد. در بانک‌های بزرگ هنوز فرهنگ مراجعه به شعبه وجود دارد و مشتریان می‌خواهند بخشی از خدمات خود را به صورت حضوری از شعبه دریافت کنند و باید تلاش کرد با مشوق‌هایی این مشکل را در سطح بانکداری خرد اصلاح کرد.