منطقه آزاد سیستان و چابهار؛ تحول در مسیر تجارت و ترانزیت ایران

در سخنان دکتر مسرور، دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد، در سفر ریاست جمهوری به استان سیستان و بلوچستان، موضوعات کلیدی و استراتژیک مرتبط با توسعه مناطق آزاد چابهار و سیستان مطرح شد که بیانگر روندهای جدید در سیاست‌گذاری اقتصادی و اجرایی این مناطق است.

به گزارش طلانیوز :دکتر مسرور با تأکید بر اهمیت زیرساخت‌ها، اصلاح سیاست‌های اقتصادی، و تعاملات محلی و بین‌المللی، طرح‌های توسعه‌ای این مناطق را به طور جدی پیش می‌برد.

۱. پیشرفت‌های قابل توجه در منطقه آزاد چابهار

دکتر مسرور در سخنان خود تأکید کرد که منطقه آزاد چابهار باوجود گذشت ۳۰ سال از تأسیس آن، نتوانسته به اندازه کافی رشد کند. این موضوع به ضعف در سیاست‌گذاری‌های اجرایی گذشته و تمرکز نادرست بر فعالیت‌های داخلی و کم‌توجهی به ظرفیت‌های صادراتی اشاره دارد. در نتیجه، دکتر مسرور به لزوم اصلاح سیاست‌های سرمایه‌گذاری و تمرکز بر جذب سرمایه‌گذاری صادرات‌محور تأکید کرد. این تغییر رویکرد می‌تواند چابهار را به یک هاب تجاری و صادراتی تبدیل کند.

با توجه به موقعیت جغرافیایی چابهار و ظرفیت‌های آن در زمینه ترانزیت کالا، ایجاد یک رویکرد صادراتی نه‌تنها می‌تواند به افزایش درآمدهای ملی کمک کند، بلکه چابهار را به یکی از قطب‌های اقتصادی ایران تبدیل می‌کند. برای تحقق این هدف، نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش‌هایی مانند فولاد و صنایع پایین‌دستی صادرات‌محور است که می‌تواند اشتغال و درآمدهای ارزی را افزایش دهد.

۲. پیشرفت‌های اجرایی در منطقه آزاد سیستان: گام‌های عملی و تخصصی

دکتر مسرور در خصوص منطقه آزاد سیستان اعلام کرد که این منطقه در ۲۰ روز گذشته به‌طور عملی کار خود را آغاز کرده است. اتصال به سامانه ثبت شرکتی و آغاز فرآیند گمرکی از جمله گام‌های اجرایی مهمی است که در این منطقه برداشته شده است. این تحولات نشان‌دهنده آغاز فرآیند تجاری در این منطقه و ایجاد بستری برای سرمایه‌گذاری است.

یکی از مشکلات اساسی در ایجاد مناطق آزاد در ایران، کندی روند اجرایی و عدم هماهنگی بین دستگاه‌ها است. اما در منطقه آزاد سیستان، دبیر شورایعالی بر عملیاتی کردن فرایندها تأکید دارد که می‌تواند به تسریع روند توسعه این منطقه کمک کند. ثبت شرکت‌ها و راه‌اندازی فرآیند گمرکی از اولین گام‌های مهم در تحقق هدف تبدیل سیستان به یکی از مناطق تجاری و ترانزیتی ایران است.

۳. عدم تکرار اشتباهات مناطق آزاد گذشته: مدیریت منابع و توسعه هدفمند

یکی از نکات برجسته در سخنان ایشان، عدم تکرار اشتباهات گذشته در طراحی مناطق آزاد بود. به‌ویژه در سیستان، دکتر مسرور اشاره کرد که برخلاف برخی مناطق آزاد دیگر که به توسعه وسیع‌تر و کم‌هدف پرداخته‌اند، سیستان توسعه‌ای هدفمند و لکه‌ای خواهد داشت. با ایجاد پایانه‌های لجستیک و استقرار گمرک، این منطقه به‌طور تخصصی روی تجارت ترانزیتی و صادراتی متمرکز خواهد شد.

مدیریت منابع در مناطق آزاد از اهمیت بالایی برخوردار است. توسعه بی‌رویه و بدون هدف می‌تواند منجر به اتلاف سرمایه و عدم بهره‌برداری بهینه از پتانسیل‌ها شود. در این زمینه، رویکرد دبیرشورایعالی مناطق آزاد در سیستان، که بر ایجاد زیرساخت‌های دقیق و تخصصی تأکید دارد، می‌تواند منجر به موفقیت‌های پایدار اقتصادی شود. ایجاد پایانه‌های لجستیک و گمرک در سیستان، در نهایت می‌تواند این منطقه را به هاب ترانزیت و تجارت با کشورهای همسایه، به‌ویژه افغانستان، تبدیل کند.

۴. تخصص‌گرایی و تعاملات با افغانستان: رویکردی متفاوت

در این نشست ها تأکید شد که در مناطق آزاد جدید، به‌ویژه سیستان، تمرکز بر فعالیت‌های تخصصی مانند ترانزیت و صادرات خواهد بود. برخلاف برخی مناطق آزاد دیگر که فعالیت‌های متنوعی مانند واردات خودرو و کالاهای مسافری را شامل می‌شدند، سیستان به‌صورت متمرکز تنها بر فعالیت‌های صادراتی و ترانزیتی متمرکز خواهد شد. این رویکرد تخصصی به‌ویژه با توجه به موقعیت جغرافیایی سیستان که می‌تواند پل ارتباطی ایران با افغانستان و آسیای میانه باشد، بسیار اهمیت دارد.

در حالی که مناطق آزاد ایران در گذشته به‌طور وسیعی به جذب سرمایه‌گذاری در بخش‌های غیرتخصصی پرداخته‌اند، تمرکز بر ترانزیت و صادرات در سیستان می‌تواند به دلیل پتانسیل‌های خاص این منطقه، مانند دسترسی به بازارهای افغانستان و آسیای میانه، موفقیت‌آمیز باشد. این رویکرد می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاری‌های تخصصی و درازمدت شود و سیستان را به یک هاب ترانزیتی و صادراتی معتبر تبدیل کند.

۵. برنامه‌های آتی و تحولات آینده

دکتر مسرور همچنین به برنامه‌های آتی خود برای منطقه آزاد سیستان اشاره کرد. وی اعلام کرد که در ماه آینده با سفیر افغانستان در این منطقه دیدار خواهد کرد.