نگاهی به ماهی «شانک زردباله»

یکی از ماهی‌های در حال انقراض در خلیج‌فارس از جمله سواحل استان بوشهر، ماهی شانک زرد باله است و انعقاد تفاهم‌نامه آریاساسول با سازمان شیلات برای تکثیر آن در خلیج فارس بهانه‌ای شد تا بیشتر به معرفی و بیان ویژگی‌های این گونه‌ ارزشمند دریایی پرداخته شود.

به گزارش خبرنگار ما از روابط عمومی شرکت پلیمر آریاساسول، تفاهم‌نامه احیای گونه در حال انقراص ماهی شانک زردباله روز گذشته (۱۶ بهمن ۱۴۰۲) به امضا رسید. بر این اساس ضمن حمایت از این گونه برای بهبود امرار معاش صیادان منطقه نیز گام بلندی برداشته می‌شود.

ماهی شانک زردباله (Acanthopagrus latus) گونه‌ای از ماهی است که به خانواده Sparidae تعلق دارد، این ماهی بومی آب‌های ساحلی منطقه هند و اقیانوس آرام از جمله دریای سرخ، خلیج فارس و غرب اقیانوس آرام است.

طبق تحقیقات انجام شده تنوع و فراوانی ژنتیکی در جمعیت این گونه‌ در سواحل جنوب‌ استان بوشهر بیش از سایر مناطق جنوب‌ کشور مشاهده شده است.

شانک زردباله دارای بدنی کشیده با پشتی نسبتاً بلند و قوس‌دار است، رنگ بدن می‌تواند متفاوت باشد، اما به‌طور کلی نقره‌ای با ته مایل به زرد است، از این رو نامش «زردبال» است. آنها یک باله پشتی با خارهای تیز دارند و فلس‌های آنها نسبتاً بزرگ است.

این ماهی‌ها معمولاً در آب‌های کم‌عمق ساحلی از جمله مصب‌ها، خلیج‌ها و صخره‌های سنگی یافت می‌شوند. آنها مناطقی با کف شنی یا گلی را ترجیح می‌دهند و اغلب در نزدیکی بسترهای علف دریایی یا سایر انواع پوشش گیاهی یافت می‌شوند. شانک زردباله به‌ویژه در دوران جوانی به شکل گروهی زندگی می‌کنند.

از نظر رژیم غذایی، این ماهی همه چیزخوار است و از موجودات مختلفی مانند سخت‌پوستان کوچک، نرم‌تنان، کرم‌ها و جلبک‌ها تغذیه می‌کند. آنها از آرواره‌های قدرتمند و دندان‌های تخصصی خود برای خرد کردن صدف‌ها و سایر طعمه‌های سخت استفاده می‌کنند.

ماهی شانک زردباله به‌دلیل طعم خوب و ویژگی‌های ورزشی مورد هدف ماهیگیران تجاری و تفریحی قرار می‌گیرد. آنها در بسیاری از مناطق محدوده خود یک گونه هدف محبوب برای ماهیگیران در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، صید بی‌رویه و تخریب زیستگاه منجر به کاهش جمعیت آنها در برخی مناطق شده است.

زمان تخم‌ریزی این گونه از بهمن‌ماه شروع و تا اواخر فروردین ادامه دارد و زمان اوج تخم‌ریزی آن در بهمن‌ماه و مکانیسم تخم‌ریزی به‌صورت دسته‌ای است.

براساس‌ مطالعات انجام شده بچه‌ ماهی ۶۰ گرمی بعد از چهار ماه پرورش به وزن ۲۳۰ گرم می‌رسد که نشان می‌دهد تکثیر آن ارزش اقتصادی دارد.

به‌طور کلی، Acanthopagrus latus یا ماهی شانک زردباله، یک گونه ماهی ساحلی با پراکندگی گسترده در منطقه هند و اقیانوس آرام است. این موضوع نقش اکولوژیکی مهمی ایفا می‌کند و به لحاظ تجاری و تفریحی ارزشمند است.

شانک زرد باله در مراکز تحقیقاتی با موفقیت تکثیر شده است و سرمایه‌گذاری روی آن قطعا منجر به نتیجه می‌شود.

این گونه‌ می‌تواند انتخابی ارزشمند برای پرورش باشد اولا دارای رشد نسبتأ سریع است ثانیا خود را با شرایط پرورش وفق می‌دهد و ثالثا از نظر اقتصادی نیز مردم‌ از خرید این ماهی استقبال می‌کنند.

صید بی‌رویه، عدم توجه به‌ تکثیر آن، صید ترال، تخریب محیط زیست دریایی و عدم سرمایه‌گذاری در این بخش سبب‌ شده‌ این گونه ارزشمند در معرض نابودی قرار گیرد.

شرکت‌ پلیمر آریاساسول از شرکت‌های دانش بنیان و پیشرو در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی محیط زیستی، آستین همت بالا زده‌ تا داوطلبانه برای تکثیر این گونه‌ ارزشمند دریایی اقدام کند اقدامی که با استقبال مدیران وزارت‌ جهاد کشاورزی، مسئولان شیلات استان بوشهر و جامعه‌ صیادان همراه شد تا بعد از تجربه موفق حمایت از آهوی جَبیر، این بار نیز ماهی شانک از نابودی نجات‌ یابد.