عملکرد مطلوب میدکو زیر سایه مدیریت دانش

با توجه به افزایش اطلاعات و دانش‌های ذخیره شده در سازمان و همچنین منسوخ شدن ابزارهای سنتی مدیریت دانش در استخراج، اشتراک گذاری و توزیع، نیاز به توسعه فرایند مدیریت دانش به ورای مرزهای سازمان (مشتریان، پیمانکاران و شرکا) و همچنین تنوع ابزارهای مورد استفاده دانش‌کاران به شدت احساس می‌شود. بنابراین، سازمان‌های پیشرو با تغییر رویکردهای خود در مدیریت دانش با استفاده از فناوری‌های نوظهور نظیر شبکه اجتماعی سازمانی و محاسبات شناختی، ضمن تسهیل ارتباط دانش‌کاران و اشتراک گذاری هدفمند دانش در سازمان، با افزودن بُعد تحلیل به داده‌ها و اطلاعات ذخیره شده، به فرایند مدیریت دانش خود جانی تازه بخشیده‌اند.

مدیریت دانش به معنای استفاده خلاق، مؤثر و کارآمد از کلیه دانش‌ها و اطلاعات در دسترس سازمان به نفع مشتری و در نتیجه به سود سازمان است. به عبارت دیگر، مدیریت دانش استفاده از تجربه و دانش فردی و جمعی از طریق فرایند تولید دانش، تسهیم دانش و به‌کارگیری آن به کمک فناوری به منظور دستیابی به اهداف سازمان، تعریف می‌شود.

اگر چه امروزه علی رغم افزایش حجم دانش‌های موجود در بسترهای اطلاعاتی متفاوت، همچنان سازمانی‌های وجود دارند که از ابزار‌ها و فناوری‌های سنتی در مدیریت دانش استفاده می‌کنند که از کارایی آن‌ها کاسته شده است. از همین رو، شرکت‌ها و سازمان‌ها با استفاده از فناوری‌های نوظهور در داده‌های عظیم، رویکرد مدیریت دانش را سرلوحه خود قرارداده اند.

بر اساس گزارش اینترنشنال دیتا گروپ، ۵۰۰ شرکت برتر در دنیا حداقل ۳۱.۵ میلیارد دلار در سال به علت ناتوانی در به ‌اشتراک‌گذاری دانش ضرر می‌کنند.

همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که ۶۳ درصد از کارمندان می‌گویند زمان زیادی را برای رسیدن به یک راه‌حل صرف می‌کنند و این اتفاق روی کسب‌وکار تأثیر منفی زیادی به همراه دارد. همه این موارد حاکی از آن است که سازمان‌ها نیازمند استفاده و اجرای صحیح مدیریت دانش هستند.

بهره برداری صحیح از توانمندی و دانش نیروها و مدیریت آن‌ها در یک محیط رقابتی عامل موفقیت شرکت‌ها به شمار می‌رود. از همین رو، این مسئله در قالب یکی از استراتزی‌های اصلی در شرکت‌های موفق به کار گرفته می‌شود.

مدیریت دانش به عنوان یک فرآیند باید به طور کامل و در سراسر سازمان و شرکت اجرا شود تا بتواند اهداف مورد نظر را محقق کند و اجرای بخشی از آن نمی‌تواند اثربخشی کامل و دقیق داشته باشد.

با وجود این که مفهوم مدیریت دانش در دنیا سبقه‌ای طولانی دارد، در ایران طی دو دهه اخیر در میان سازمان‌ها رواج پیدا کرده است. اجرای صحیح و دقیق این فرایند، بهبود کارایی، افزایش بهره‌وری و حفاظت از اطلاعات حیاتی و ارزشمند را به دنبال دارد اما؛ گاها با اجرای اشتباه آن، هزینه‌های زیادی به شرکت‌ها تحمیل می‌شود.

بنابراین، با توجه به این که انقلاب صنعتی در حال حرکت به سمت تکنولوژی‌های نوین، نرم افزاری و آی تی است، مدیریت دانش یکی از اساسی‌ترین رکن‌های هر مجموعه صنعتی و تجاری محسوب می‌شود و در عصر جدید شرکت‌هایی موفق هستند که سازوکار مدیریت دانش داشته باشند.

در ایران، شرکت مادر تخصصی توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) یک نمونه موفق در حوزه مدیریت دانش شناخته می‌شود و در تلاش است در همه ساختارهای خود، مدیریت دانش را لحاظ کند و نگاهی تخصصی و دانشی و نه الزاما مدرک‌گرا را در سازمان خود جاری کرده است.

مدیریت دانش و آینده پژوهی از استراتژی‌های اصلی میدکو محسوب می‌شود؛ چرا که توسعه بازارهای آینده در این هلدینگ نیازمند تقویت مدیریت دانش و ثبت و استفاده از تجربه‌های کسب شده در پروژه‌های خاتمه یافته و شناخت نیازمندی‌های آینده صنعت است.

در این راستا، میدکو با جایگزین کردن مدیران جوان به جای مدیران قبلی، نگاهی نو و جوان را به سازمان خود تزریق کرده است. همچنین، اقدام به بومی‌سازی و اجرای دانش روز در فرایند تولید، سیستم استحصال محصول، تولید تجهیزات و ادوات معدنی و… کرده و به نوعی به خودکفایی در این زمینه‌ها رسیده است.

میدکو که سرمایه گذاری‌های کلان در حوزه‌های مختلف به خصوص بخش معدن و صنعت انجام داده، در بین شرکت‌های تابعه خود، شرکت‌های پژوهش و نوآوری فرتاک ایرانیان و مهندسی معیار صنعت خاورمیانه (ایمیکو) را در اختیار دارد که کاملا مبتنی بر مهندسی معکوس و دانش بنیان هستند و فرایندهای مدیریت دانش در این شرکت‌ها و از سوی آن‌ها تعریف و دیکته می‌شود.

به موازات مدل مدیریت دانش، میدکو جهت بهینه سازی فرایندها و تطبیق با ماموریت‌ها و اهداف تعیین شده، مدل‌های مختلف دیگری را نیز در دست بررسی بررسی دارد. برگزاری دوره‌های آموزشی مدیریت دانش در مجموعه از جمله اقدامات دیگر به شمار می‌رود.

عملکرد میدکو در زمینه مدیریت دانش به حدی قوی و درست بوده که در سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۸ میلادی) به خاطر سبک رهبری و مدیریت در توسعه و اشتغال‌زایی با بکارگیری و مدیریت صحیح دانش و مهارت خبرگان در راه‌اندازی واحدهای تولیدی در سطح کشور، جایزه جهانی مدیریت دانش را در حضور قائم مقام سازمان تجارت جهانی (WTO)، نماینده سازمان ملل و مدیران ارشد و اساتید برجسته و انجمن‌های مدیریت دانش، کسب کرد.

لازم به ذکر است که این جایزه در سال ۲۰۱۰ توسط گروهی از خبرگان مدیریت دانش با هدف شناسایی سازمان‌ها و افراد فعال در زمینه مدیریت دانش با رویکرد توسعه در سطح کشور، منطقه و جهان طراحی و به صورت سالیانه برگزار می‌شود.

در مجموع، باید اذعان داشت که یکی از دلایل عملکرد مطلوب و سودآور میدکو، برقراری و اجرای درست مدیریت دانش در تمام سطوح سازمان است و اگر با همین فرمان پیش رود، قطعا در سال‌های آتی به یکی از شرکت‌های مطرح در حوزه مدیریت دانش در کشور و جهان تبدیل می‌شود و بیش از پیش از این شرکت خواهیم شنید.